Soru: Benim kocam uyuşturucu bağımlısı. Sarhoş halinde iken beni boşadı. Bu halindeyken beni boşaması geçerli midir?

Cevap: Hanefi mezhebine ait fıkıh kitaplarında “Talaku’s-Sekran/Sarhoşun talakı” olarak zikredilen bu mesele mezhebin içerisinde de ihtilafa şayan bir meseledir. Bununla birlikte Hanefi mezhebinde tercih edilen görüş Sarhoş olan kimsenin boşamasının geçerli olacağıdır.[1] Nitekim İmam Muhammed “el-Asar”ında Ebu Hanife’den ve onun da Şa’biye dayandırdığı senette “Sarhoşun talakının caiz olduğu” şeklindeki rivayeti naklettikten sonra “Biz bunu alırız ve bu Ebu Hanife’nin görüşüdür” demektedir.[2] Bu hususta sarhoş olan kimsenin içki vs. gibi haram olan şeylerle sarhoş olması yahud  nebiz vb gibi helal olan şeylerle sarhoş olması arasında bir fark yoktur.[3]

Bu hususta mezhep içerisinden ihtilafı olan İmam Tahavi ile İmam Kerhi’dir.[4] Zira İmam Tahavi’ye göre Talak’ın caiz olduğunu söyleyenler, ban otu sebebiyle sarhoş olan kimsenin talakının geçerli olmayacağı hususunda ihtilaf etmemeleri, yani hepsinin bu adamın verdiği talakın geçerli olmayacağını söylemeleri bu meseleden farksızdır. Çünkü kişinin sarhoş edici bir şeyi kullanması sebebiyle aklının gitme sebebinin kendi cihetinden veya Allah Teala cihetinden kaynaklanması arasında herhangi bir fark yoktur.[5] Bu durumda İmam Tahavi aynı zamanda Osman İbn Affan(Radıyallahu Anh) efendimiz’in mezhebi olan “Sarhoş kimsenin verdiği talakın geçerli olmayacağı” görüşünü benimsemiş bulunmaktadır.

Her hâlükârda Cumhur’un tercihi sarhoş kimsenin boşamasının geçerli olacağı yönündedir. Geride zahiru’r-rivaye olarak naklettiğimiz İmam Muhammed’in sözü de bunu göstermektedir.


               

[1] es-Serahsi, el-Mebsut, Babu’l Hul’ 6/176 Daru’l-Ma’rife, Beyrut-Lübnan

[2] Muhammed b. Hasen eş-Şeybani, Kitabu’l Âsâr, 2/ 518 No: 507 Daru’s-Selam, Kahire 2006 B.1

[3] Alau’ddin es-Semerkandi, Tuhfetu’l Fukaha, 2/293  Mektebetu Dari’t-Turas,Kahire 1998 B.3

[4] es-Serahsi, a.g.e. a.y.

[5]Ebu Ca’fer et- Tahavi, Muhtasaru İhtilafi’l Ulema, II/430